Ռուբայթներ և Ութնյակներ

Ռուբայթներ և Ութնյակներ Եղիշե Չարենց: 

Ռուբայաթ

Ռուբայաթը պարսկա-արաբական պոեզիայում քառատող ավարտուն բանաստեղծություն է, առավելապես խոհական-փիլիսոփայական բնույթի։ Դասական քառյակի մեջ հանգավորվում են առաջին, երկրորդ և չորրորդ տողերը, իսկ երրորդը մնում է անհանգ։ Ռուբայաթի կամ քառյակի ժանրում ստեղծագործել են Օմար Խայամը, Հաֆեզը, Ռուդաքին, Նիզամին, Ռումին, Սաադին, իսկ հայ հեղինակներից՝ Հովհաննես Թումանյանը, Եղիշե Չարենցը, Հովհաննես Շիրազը և ուրիշներ։ 

***

Ապրում ես, շնչում ես, դու դեռ կաս — բայց ամե՛ն վայրկյան դու ա՜յլ ես.

Անցյալ է դառնում քո ներկան— ու ամե՛ն վայրկյան դու ա՛յլ ես.

Բայց ներկան քո— հո՛ւնտ է գալիքի՝ մեռնելով— նա սնում է գալիքը,

Եվ այսպես— տևում ես դու երկար,— ու ամե՛ն վայրկյան դու ա՜յլ ես։ 

Մենք կանք, ապրում ենք... Ապրում ենք չնկատելով, թե ինչպես ենք ժամ առ ժամ փոխվում: Մենք փոխում ենք մեր մտածելակերպը, մենք փոխում ենք մեր հայացքները, մեր ներաշխարհը: Փոխում ենք վերաբերմունքը մարդկանց հանդեպ... Ժամանակի հետ մենք փոխում ենք շրջապատ, ձեռք բերում նոր ընկերներ՝ նոր մտահորիզոնով և նոր ներաշխարհով: Մեր ժամանակը ծախսում ենք փոփոխությունների վրա, չնկատելով՝ ինչպես ենք կորցնում` ՆԵՐԿԱՆ:

* * *

Ինչ որ լավ է՝ վառվում է ու վառում,
Ինչ որ լավ է՝ միշտ վառ կմնա.
Այս արև, այս վառ աշխարհում
Քանի կաս՝ վառվի՛ր ու գնա՛։
Մոխրացի՛ր արևի հրում,
Արևից թող ոչինչ չմնա, —
Այս արև, այս վառ աշխարհում
Քանի կաս՝ վառվի՛ր ու գնա՛։ 

Կյանքում պետք է պայքարել իմանալ: Ամեն բանի համար մարդ պետք է կարողանա պայքարել, փորձել, երբեք չհանձնվել: Մինչև վերջ ավարտի հասցնել այն աշխատանքը, որը սկսել է: